به گزارش کیهان، اقتصاد ایران در دوران ریاست جمهوری آیت‌الله رئیسی، موفقیت‌های بزرگی در حوزه‌های کلان مانند کنترل متغیرهای پولی، پایداری ساختار انرژی اعم از برق، گاز و آب، نهضت ملی مسکن و... به دست آورد. نتیجه این اقدامات، جهش شاخص‌های کلان اقتصادی است. دولت سیزدهم، اخیراً موفق به ایجاد ثبات در بازار ارزاق هم شد که همه اینها مرهون تلاش خستگی‌ناپذیر و بدون تعطیلی آیت‌الله رئیسی و دولت سیزدهم است.
رئیسی در ایام کاری هفته به ارائه خدمت در مرکز می‌پرداخت و دو روز آخر هفته هم با سفرهای استانی، پای خدمات‌رسانی به مردم، رفع موانع و درد دل آنان بود. او در ایام نوروز هم، کار را تعطیل نمی‌کرد. ارائه فهرست بلند خدمات آیت‌الله رئیسی در عمر کوتاه خدمت او به چند روزنامه کامل نیاز دارد؛ بنابراین به بخشی از خدمات دومین رئیس‌جمهور شهید جمهوری اسلامی ایران می‌پردازیم که الحق یادآور شهید رجایی بود و در حوزه قضا، یاد شهید بهشتی را زنده کرد.
همه به یاد دارند که رئیسی در شرایطی کار ریاست جمهوری را شروع کرد که دولت با مشکل پرداخت حقوق، انبارهای تقریباً خالی از کالاهای اساسی، خزانه منفی، کسری بودجه 480 هزار میلیارد تومانی، نرخ تورم بیش از 60 درصدی، قطعی مکرر برق و صف ارزاق و دهها مشکل ریز و درشت اقتصادی مواجه بود اما در طول نزدیک به دو سال و 10 ماه، تقریباً همه شاخص‌های کلان، مثبت شده یا مثل بخش نفت، جهش کرده است.
رکوردشکنی در تولید انرژی
هرچند آمارهای فروش نفت ایران با توجه به محدودیت‌های تحریمی، به طور رسمی اعلام نمی‌شود اما برآوردهایی از سوی مراکز داخلی و خارجی مطرح می‌شود. آخرین گزارش‌های منتشر شده نشان می‌دهد تولید نفت ایران در سال 1402 حداقل به سه میلیون و 400 هزار بشکه در روز افزایش پیدا کرد.
صادرات نفت در سال‌های پایانی دولت دوازدهم به شدت کاهش پیدا کرده بود اما با دیپلماسی اقتصادی فعال در دولت سیزدهم به یک میلیون و 600 هزار بشکه رسید که فاصله کمی با میزان صادرات قبل از خروج آمریکا از برجام دارد.
در بخش گاز هم ایران به‌رغم تحریم‌ها موفق به افزایش دو برابری تولید این نوع انرژی شد و به واسطه همین اتفاق، سال‌های 1401 و 1402 با کمترین قطعی گاز خانگی سپری شد. همچنین فاز ۱۱ میدان گازی مشترک پارس جنوبی یکی از مراکز حیاتی تأمین انرژی ایران است که سال گذشته پس از 20 سال، با توان متخصصان ایرانی به بهره‌برداری رسید.
تابستان دو سال اخیر، رکورد مصرف روزانه برق، در روزهای متوالی شکسته شد و مصرف از 70 هزار مگاوات عبور کرد اما قطعی برق ناشی از کمبود، رخ نداد. نکته مهم اینکه امسال برای نخستین‌بار در تاریخ جمهوری اسلامی ایران رشد مصرف برق صنایع از بخش خانگی بیشتر شد. پس از سال‌ها، خاموشی‌ها و قطعی روزانه برق مجدداً داشت به زندگی مردم برمی‌گشت اما با شروع دولت سیزدهم ظرفیت تولید برق 8538 مگاوات افزایش یافت و دیگر از خاموشی‌های مکرر خبری نیست.
همچنین در ابتدای دولت سیزدهم، 10 هزار روستا شناسایی شد که نیازمند انجام اقدامات جهادی برای آبرسانی بودند و مقرر شده بود در طول عمر چهار ساله این دولت، این 10 هزار روستا از نعمت آب شرب پایدار برخوردار شوند. از ابتدای دولت تا پایان سال ۱۴۰۲ قریب به پنج هزار روستایی که تا پیش از این از نعمت آب شرب پایدار بی‌بهره بودند آبرسانی شده و بدون شک جهاد آبرسانی روستایی، یادگاری ماندگار از رئیس‌جمهور شهید آیت‌الله رئیسی است.
بازگشت نقدینگی به روند بلندمدت
کنترل متغیرهای پولی یکی از نقاط قوت دولت رئیسی است. کاهش قابل توجه، پیوسته و همزمان پایه پولی و نقدینگی در دوران رئیسی، در ۱۰ سال گذشته کم سابقه بوده است. دولت سیزدهم موفق شد رشد نقطه به نقطه نقدینگی را از 42 و هشت دهم درصد در زمان شروع به کار در مهرماه 1400 با یک روند کاهشی مستمر به 23 درصد در فروردین ماه 1403 کاهش دهد. پایه پولی هم که در فروردین 1402 به نرخ 45 درصد رسید و در اسفندماه به 29 و شش دهم درصد نزول کرد.
بنابراین باید کارنامه دولت سیزدهم را در بازگرداندن نقدینگی به روند بلندمدت خود موفق ارزیابی کرد که درحال حاضر بخشی از آثار این اقدام دولت لمس شده و آثار اصلی و بیشتری از آن در آینده ملموس خواهد بود.
مهار شتاب تورم
با توجه به روند کاهشی رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۲، نرخ تورم نیز هم برای مصرف‌کننده و هم تولیدکننده کاهشی بود. بر اساس داده‌های مرکز آمار، تورم نقطه‌به‌نقطه مصرف‌کننده که در فروردین‌ماه 1402 به قله ۵۵ و نیم درصد رسیده بود، در فروردین امسال به 30 و 9 دهم درصد سقوط کرد و به‌تبع آن، تورم دوازده ماهه از ۴۸ به 38 و هشت دهم درصد کاهش یافت.
تورم تولیدکننده نشان‌دهنده وضعیت تورم در بخش تولیدی کشور است؛ دولت سیزدهم با دغدغه حمایت از تولید و تولیدکننده، توانست این تورم را از 103 درصد در ماههای پایانی دولت قبل به 23 و هشت دهم درصد در فروردین 1403 کاهش دهد.
ثبات قیمت نان و بنزین برای همه مردم و ثبات نرخ آب و برق و گاز برای مصرف‌کنندگان عادی با وجود افزایش تورم و نرخ ارز و با تکیه بر ابزارهای غیرقیمتی، نشان از مدیریت بالای رئیسی در بخش اقتصاد معیشتی است.
عبور از رکود و بازگشت به رشد
تولید ناخالص داخلی ایران در دو سالی که گذشت یک بهبود نسبی را پشت سر گذاشت. بر اساس داده‌های صندوق بین‌المللی پول (IMF) تولید ناخالص داخلی ایران (GDP) بر اساس شاخص برابری قدرت خرید (PPP) در سال 2023 (دی‌ماه 1401 تا دی‌ماه 1402) به 1730 میلیارد دلار رسید و از این حیث اقتصاد ایران با ارتقای دو پله‌ای در رتبه 19 اقتصادهای جهان قرار گرفت.
بر اساس آخرین داده‌های مرکز آمار ایران، رشد اقتصادی ایران در سال‌های 1401 و 1402 به میزان چهار و شش درصد شد. این در حالی است که میانگین رشد اقتصادی دهه 90 ایران بر اساس آمار بانک مرکزی، سالانه کمتر از یک درصد و در برخی سال‌های این دهه منفی بود.
مهار بازار ارز
به طور سنتی بازار ارز با هر اتفاقی، به‌هم می‌ریزد اما در دولت سیزدهم و مخصوصاً در طول 10 ماه 1402 دارای ثبات بود. افزایش فروش نفت و وصول پول آن، افزایش مبادلات با همسایگان، راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران، افزایش تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات، پیوستن به شانگهای و بریکس و به‌ویژه کاهش انتظارات تورمی؛ از دلائل ثبات نسبی نرخ ارز در دو سال اخیر بوده است.
در حالی که در حدود یک‌ماه اخیر قیمت دلار آزاد با جوسازی دلالان تا 70 هزار تومان هم بالا رفت اما در صبح روز سانحه هوایی، به 56 هزار تومان رسید و اکنون 57 تا 58 هزار تومان است.
کاهش بیکاری و خودکفایی گندم نان
همچنین کاهش نرخ بیکاری به هشت و دو دهم که کمترین نرخ بیکاری پس از انقلاب است؛ در نتیجه افزایش رشد اقتصادی و احیای شش هزار واحد تولیدی راکد رخ داده است.
کشور در دوران ریاست جمهوری رئیسی، با وجود کم بارشی و به دلیل اعتمادسازی دولت و شخص رئیس‌جمهور در کشاورزان، در تولید گندم نان خودکفا شد و اخیراً بازار مرغ و تخم مرغ و اغلب کالاهای معیشتی به ثبات رسید.
همچنین فسادستیزی رئیسی که در قوه قضائیه با برخورد با سلطان سکه و چند مجرم اقتصادی دانه درشت عیان شده بود در ماجرای برکناری وزیر سابق جهادکشاورزی قبل از هر اقدام قضائی، بار دیگر عیان شد.
وعده‌ای که به نهضت تبدیل شد
ساخت چهار میلیون مسکن در چهار سال، وعده آیت‌الله رئیسی و مبتنی بر قانون مصوب مجلس بود. این وعده با آغاز ساخت بیش از دو میلیون و 500 هزار واحد و تحویل حدود 400 هزار واحد، عملاً به نهضت ملی مسکن تبدیل شد. اگر سنگ‌اندازی‌ها در تأمین زمین و تسهیلات نبود و یک‌سال وقت دولت را نمی‌گرفت اکنون دولت به رقم وعده رئیسی نزدیک شده بود. دولت سیزدهم و دولت بعدی نباید این نهضت مسکن‌سازی آیت‌الله رئیسی را بر زمین بگذارند.
توزیع 142 میلیون بسته غذایی به 60 میلیون نفر
دولت رئیسی طرح‌های معیشتی دیگری هم داشت. طرح کالابرگ الکترونیکی برای توزیع سبدهای غذایی با ۱۱ قلم کالای اساسی در سال ۱۴۰۲ در دستور کار دولت رئیسی قرار گرفت. بهمن ۱۴۰۲، طرح فجرانه کالابرگ الکترونیکی به مناسبت پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی از سوی دولت به مرحله اجرا درآمد تا به واسطه آن، بیش از ۶۰ میلیون نفری که مشمول دریافت کالابرگ الکترونیکی بودند بتوانند از یارانه مضاعف این طرح استفاده کنند. در این طرح که ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ به اتمام رسید حدود ۱۴۲ میلیون بسته میان مردم توزیع شد و به جز تشکیل چند مورد صف که در روزهای ابتدائی طرح فجرانه و به علت عدم اطلاع‌رسانی گسترده شکل گرفته بود دیگر شاهد تشکیل صف یا عدم وجود کالا نبودیم.
پرتاب ماهواره؛ از رکود تا رکورد
پرتاب و ساخت ماهواره‌ها به فضا و به‌طور کلی صنعت فضائی چندین سال بود که در رکود به سر می‌برد ولی بعد از شروع به کار دولت سیزدهم، با همت و عزم جدی دولت جدید، 11 ماهواره با موفقیت به فضا پرتاب شده که یک رکورد است.
رئیسی؛ نمونه اثبات قدرت اراده داخلی
بازخوانی خدمات اقتصادی آیت‌الله رئیسی از گنجایش چند روزنامه کامل خارج است و موارد فوق، فقط چند نمونه بود. 30 اردیبهشت ماه بود که بالگرد حامل آیت‌الله رئیسی، رئیس‌جمهور و همراهان وی، پس از افتتاح سد «قیز قلعه‌سی» در مسیر بازگشت به تبریز در شرایط نامطلوب آب‌وهوایی دچار سانحه شد و صبح دیروز اعلام شد که آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور کشورمان به همراه هیئت همراه به مقام رفیع شهادت نائل شده‌اند.
با این‌حال رئیسی در عمر کوتاه خدمت در مقام ریاست جمهوری، اثبات کرد که بدون معطل کردن کشور به اراده دشمنان و اتکا به نسخه‌هایی چون برجام و FATF و با تلاش خستگی‌ناپذیر و تدابیر عملی همچون افزایش مبادلات با کشورهای دوست و همسایه و اتکا به توان مردم ایران، می‌توان بر مشکلات فائق آمد و گام‌های بزرگ و ماندگار برداشت.
دولت رئیسی با اولویت دادن اصلاحات بنیادی بر اقدامات مقطعی و کوتاه مدت؛ به فرموده رهبر انقلاب، فردای کشور را فدای امروز نکرد و در ثبات‌بخشی به امروز اقتصاد هم موفقیت نسبی به دست آورد که اگر عمر خدمتش ادامه می‌یافت به موفقیت کامل می‌رسید.